Gönderen Konu: VITAMIN VITAMIN DERIZ DE YETERI KADAR TANIYOR MUYUZ? (Okunma sayısı 981 defa)

orkide · « : 24 Kasım 2008, 19:11:32 »

Vitamin nedir?
Vitaminler, vücudun metabolik gereksinimleri için vazgeçilmez olan ve vücutta yeterince ya da hiç elde edilemedigi için disaridan alinmasi gereken küçük organik moleküllerdir. Klasik olarak vitaminler, yagda ve suda eriyenler biçiminde iki gruba ayrilir. Yagda eriyen vitaminler yaglarda, pismemis sebzelerde, tahillarda, tereyaginda, balik karacigeri ve balik yaginda, kaymak ve süt gibi yagli besinlerde bulunur.
Genelde safra gibi emülsiyon yapici maddelerin varliginda bagirsaktan emilerek kan dolasimina geçer ve proteinlere baglanarak karacigerde birikirler.
Yagda eriyen vitaminler A, D, E ve K vitaminleridir.
Suda eriyen vitaminler B grubu vitaminler ile C vitaminidir.Bunlar bagirsaktan emildikten sonra böbrek yoluyla atilir.Vitamin yoksunluguna bagli olarak gelisen hastaliklara avitaminozlar denir.Günümüzde B grubu vitaminlere ve folik asit eksikligine bagli olarak gelisen hastaliklar daha çok geri kalmis bölgelerde görülür ve genel beslenme bozuklugunun bir yönünü olusturur.
Bütün vitaminlerin molekül yapisi ayrintili olarak belirlenmis oldugundan, bunlarin belirli ya da bütün vitaminleri içeren haplar biçiminde üretimi olanakli hale gelmistir.

A vitamini (retinol veya akseroftol)

Yalnizca hayvanlarda bulunan ve yagda eriyen doymamis bir alkoldür.Sütte, yumurta sarisinda, ton ve morina baliklarinin karaciger yaginda (balikyagi) bulunur.Havuç ve havuç benzeri sari-turuncu renkli sebzelerde A vitamininin ön maddeleri vardir.
A vitamini eksikliginde gözde ve deride keratoz, kseroftalmi (göz aki ve korneanin parlakligini kaybederek kurumasi), foliker hiperkeratoz ( deri hastaligi) ve gece körlügü görülür.

D vitamini

Daha etkili oldugundan tedavide daha çok kullanilan D2 vitamini (ergokalsiferol) ve D3 vitamini (kolekalsiferol) olmak üzere iki tipi vardir.Molekül yapisi steroidlerle aynidir.D2’ nin kaynagi deridir; derideki 7- dehidrokolestrol, mor ötesi isinlarin etkisiyle vitamin D2’ ye dönüsür. D3 vitamininin kaynagi besinlerdir; daha çok et, süt ve yumurta sarisinda bulunur.
Normal olarak günes isigi alan insan vücudunda D vitamini yeterince üretilir. Ama yenidoganlarda, büyüme çagindaki çocuklarda, gebelik ve süt emzirme dönemlerindeki kadinlarda besinlerle disardan daha fazla miktarda alinmasi gerekir.
D vitamini eksikliginde çocuklarda rasitizm, yetiskinlerde osteomalazi (kemik yumusamasi) gelisir.

E vitamini (alfa-tokoferol)

Basta tahil olmak üzere ispanak, kabak, lahana, marul gibi yesil sebzelerde bol miktarda bulunur. Insanda karacigerin yani sira yagli dokularda, böbrekte, kalpte, kaslarda ve böbreküstü bezi kabugunda depolanir. Fazla olan bölümü idrar ve diskiyla atilir. Antioksidan özellik gösterir.
E vitamini eksikligi son derece ender görülür ve kansizlik biçiminde ortaya çikar.

K vitamini

Sebzelerin yesil bölümünde, ispanakta, kabakta, marulda, yesil domateste, çam ignesinde, yesil biberde bol bulunur. K vitamini insan bagirsagindaki bir grup bakteri tarafindanda üretilir. K vitamininin tamamina yakini kullanilir, yanlizca küçük bir bölümü karacigerde depolanir.
K vitamini eksikligi son derece nadirdir ve kafada, sindirim sisteminde, idrar yollarinda, akcigerlerde ve deride kanamalara yol açar. K vitamini yanlizca kanamali hastalarda eksikligini gidermek için kullanilir.

B vitamini

Suda eriyebilen, molekül yapilarinda bir azot atomu bulunan, bazi enzim sistemlerinin etkinligini arttirici koenzimler olarak islev gören 15’ e yakin degisik maddeden olusan bir vitamin gurubudur.

B1 vitamini (tiyamin)
Bugday basagi, kepek, bira mayasi, sebzeler gibi bir çok besinde bol miktarda bulunur. Memelilerin karaciger, böbrek, kalp, beyin ve bagirsaklarinda az miktarda bulunur. Sebzelerin pisirilmesi, sütün kaynatilmasi ve sterilize edilmesi (mikroptan arindirilmasi) çok miktarda tiyamin kaybina yol açar. Tiyamin ince bagirsaklardan etkin tasinma mekanizmasiyla emilir. Vücutta depolanmaz ve kullanilmayan bölümü yemekten üç saat sonra böbrekler yoluyla tamamen disari atilir.
B1 vitamini yetersizligine bagli olarak gelisen hastalik tablosunda depresyon, huzursuzluk, bellek zayifligi ve dikkat azalmasi, hipotoni (kas gevsekligi) ve anoreksi (istahsizlik) yer alir.

B2 vitamini (riboflavin)
Hayvansal besinlerde, bira mayasi, bugday basagi, yesil sebzeler, havuç, enginar, findik, yerfistigi ve mercimek gibi bitkisel besinlerde bol miktarda bulunur.
B2 vitamini eksikliginde protein olusmasi azalir ve deride yaralar, sinirsel bozukluklar ve göz bozukluklari biçiminde ortaya çikar.

B3 vitamini (nikotinamid veya PP vitamini)
Hayvansal besinlerin yanisira kabuklu bugday, limon, kabak, soya, domates, patates, bira mayasi, hurma, incir, portakal gibi bitkisel besinlerde bol miktarda bulunur.
B3 vitamini eksikliginde deriyi, sinir sistemini ve sindirim sistemini tutan pellegra adli hastalik ortaya çikar.

B5 vitamini (pantotenik asit)
Dogada çök yaygindir.Yumurta, karaciger, kalp, süt, bal, bira mayasi, kabak, tahillar, sebzeler, havuç, portakal, mantar ve taze meyvelerde bolca bulunur.
B5 vitamini eksikligi çok enderdir. Bu durumda hipoglisemi (kan sekeri düsüklügü), anemi (kansizlik), lökopeni (kanda alyuvarlarin az olmasi), dermatit (deri iltihabi), mide-bagirsak rahatsizliklari, kas kramplari, hareketlerde uyumsuzluk, asteni, uyku bozukluklari ve istahsizlik ortaya çikar.

B6 vitamini (piridoksin)
Hayvansal ve bitkisel besinlerde düsük dozda bulunur.
B6 vitamini eksikligi son derece enderdir.Bu durumda deri, sindirim sistemi rahatsizliklari ortaya çikar.

B8 vitamini (biyotin ya da H vitamini)
Karacigerde, yumurta sarisinda, bira mayasinda, pirinç kabugunda ve yesilliklerde bulunur.
Eksikligi yanlizca uzun süre çig yumurta beyazi tüketiminde ya da bagirsak florasini ortadan kaldiran sülfamitlerin ve antibiyotiklerin çok fazla alinmasindan sonra görülür.Bu durumda dermatit (deri iltihabi), istahsizlik, zayiflama, depresyon ve kas agrilari ortaya çikar.

B9 vitamini (folik asit)
Bitkilerin yesil bölümlerinde, kabakta, lahanada, ispanakta, yesil sebzelerde, patateste, havuçta, bira mayasinda, sütte, yumurtada, peynirde ve karacigerde bol miktarda bulunur.
Gelismis ülkelerde eksiklik sendromuna hiç rastlanmaz.Bu tablo yanlizca emilim bozukluklarina bagli olarak ortaya çikabilir. Folik asit eksikliginde megaloblastik anemi denen bir kansizlik biçimi gelisir. Emilim bozuklugunda ise kansizliga, glossit (diz iltihabi), stomatit (agiziçi iltihabi) ve ishal eslik eder.

B12 vitamini (kobalamin)
Karacigerde, sütte, yumurta akinda, peynirde, balikta, ette ve karideste bol miktarda,bitkilerde ise son derece az miktarda bulunur.
B12 vitamini eksiklgi, folik asit eksikliginde oldugu gibi, alyuvar yapisinda biçim bozukluguna yol açarak persinyöz ya da megaloblastik anemi denen kansizliga neden olur.Ayrica sindirim sistemi düzeyinde ve epitel dokunun beslenmesinde bazi etkileri görülür. Kansizligin yani sira hafif sarilik, istahsizlik, ishal, parestezi (karincalanma) ve uyusma gibi duyumsama bozukluklari, ataksi, isitme siniri iltihabi ve zihinsel bozukluklar ortaya çikabilir.

C vitamini (askorbik asit)

Insanlar tümünü disardan almak zorundadir.Turunçgillerde bol miktarda, ayrica taze sebzelerde, maydonozda, kabakta, soganda ve domatesde bulunur.
C vitamini eksikliginde skorbüt denen ve kil diplerinde kanamali döküntüler, diseti kanamalariyla belirlenen hastalik ortaya çikar.

P vitamini

Dogada bol bulunur.Bir çok P vitamini faktörü kanamali skorbüt tedavisinde C vitaminiyle sinerjik (arttirici) etki gösterir.Ayrica hepsi direncin artmasinda ve kilcal damar geçirgenliginin azalmasinda önemli rol oynar.

Ayrıntılı Konu Bilgileri

	Sayfa BaşlığıKonu: VITAMIN VITAMIN DERIZ DE YETERI KADAR TANIYOR MUYUZ?	Mesaj SayısıMesaj Sayısı: 0 cevap var
	OkumaGösterim: 981	Google Özel Arama

Konu / Başlatan	Yanıt	Son İleti
İlaç skandalı! Vitamin bozuk çıktı Başlatan YigitCan Güncel Haberler ve Olaylar	0 Yanıt 837 Gösterim	18 Mart 2007, 18:00:00 Gönderen: YigitCan
Hangi Vitamin, Niçin ve Ne Kadar Alınmalı? Başlatan ђ๏Ŧєєz Gençlik Yaşam ve Sağlığı Köşesi	1 Yanıt 1325 Gösterim	05 Kasım 2007, 00:39:32 Gönderen: orkide
BONSAI NEDIR, TANIYOR MUYUZ? Başlatan orkide Diğer El Sanatları ve Hobiler	0 Yanıt 847 Gösterim	14 Haziran 2009, 00:14:21 Gönderen: orkide
Hangi vitamin Hangi Besinde Bulunur Biliyormuyuz Başlatan sevdaligul Faydalı Bilgiler	0 Yanıt 978 Gösterim	21 Aralık 2011, 19:28:37 Gönderen: sevdaligul
BİZLER KUR'AN A KARŞI NE KADAR SAMİMİYİZ? ONA GEREKTİĞİ KADAR GÜVENİYOR MUYUZ? Y Başlatan halukgta Din ile İlgili Karışık	0 Yanıt 326 Gösterim	04 Mart 2020, 10:05:10 Gönderen: halukgta

Gönderen Konu: VITAMIN VITAMIN DERIZ DE YETERI KADAR TANIYOR MUYUZ? (Okunma sayısı 981 defa)

orkide

VITAMIN VITAMIN DERIZ DE YETERI KADAR TANIYOR MUYUZ?

Konuyu Paylaş

Benzer Konular