Trans yağ, bitkisel ve sağlıklı yağlara hidrojen eklenmesi sonucu oluşturulmaktadır. Gıdalarda raf ömrü uzatma ve tatlandırma amacıyla kullanılmaktadır. Uzun süreli kızartma yağlarında da aynı sonuç meydana gelmektedir. Sağlık problemlerine yol açan trans yağlar, pakete girmiş birçok üründe bulunmaktadır. Bu makalemizde sizlere trans yağların nasıl ortaya çıktığı ve sağlığı ne kadar tehdit ettiğinden bahsedeceğiz.

Sıvı olan bitkisel yağların, endüstriyel sürecin arkasından katılaştırılması ile oluşan yağlara trans yağ adı verilir. Bunun yanında bitkisel sıvı yağlar, yüzlerce kez kızartma yağı olarak kullanıldığında da trans yağ meydana gelir.

İnsan hayatında olumsuz etkileri ile bilinen trans yağlar, vücut için gerekli değildir. Kolesterol ve damar tıkanıklığı gibi hayati sorunlarda önemli etkiye sahip oldukları için tercih edilmemelidir. Buna dayalı olarak, insan sağlığını tehdit ettiği gerekçesiyle birçok ülke trans yağ kullanımını durdurmaya başlamıştır.

Uzun süre dayanıklı olması, yemeklerde kıvamı tutturması, ucuz ve kolay bulunması trans yağları mutfaklara kalıcı olarak yerleşmiştir. Birkaç alternatif yağ seçeneği olsa da damak alışkanlığı nedeniyle birçok ülke, trans yağ bağımlısı olmuş durumdadır. Mutfaklarda hazırlanan yemeklerin içinden ekmeğin üzerine sürülen margarine kadar pek çok ürün trans yağ kategorisine dahildir. Her ne kadar hemen her üründe bulunsa da olabildiğince ambalaja dikkat etmek ve “trans yağ yoktur” ibaresi olan ürünleri tercih etmek gerekir.

Trans Yağ Nedir?

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Bitkisel sıvı yağlar, endüstriyel aşama olan hidrojen ekleme işleminden sonra trans yağ adını alır. Bu sıvı yağlar, içine hidrojen eklendikten sonra yüksek ısıda tutulur. Katılaşma işlemi gerçekleştikten sonra satılması için ambalajlanır.

Trans yağ kullanımı, insan sağlığını yüksek oranda tehdit eder. Bu nedenle mutfaklarda kullanımı hakkında doktorlar devamlı uyarıda bulunur. Buna rağmen lezzetli ve daha ucuz olduğu gerekçesiyle kullanılan bu yağlar, satılmaya devam edecek gibi görünüyor.

Sıradan bir bitkisel yağın birkaç işlem sonrasında bu derece tehlike saçması bir de kızartma yağları ile mümkündür. Kızartma yağlarında, defalarca kullanım sonrasında katılaşma görebilirsiniz. Bu katılaşma patates ya da hamburger etlerini çıtır çıtır yapan tehlikeli yağdır.

Trans Yağların Özellikleri Nelerdir?

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Bitkisel yağların yapısıyla oynandıktan sonra katılaşmasına trans yağ adı verilir. Trans yağlar, evde yapılan yemeklerden hazır gıdalara kadar pek çok ürüne ilave edilir. Bu yağların insan vücudunda yarattığı sorunlar oldukça fazladır. Bu nedenle pek çok sağlık kuruluşu, trans yağ kullanımı konusunda sınırlandırma çalışması düzenlemektedir. Trans yağ kullanımı sona erene dek en az şekilde tüketmeye özen gösterilmelidir.

Trans yağlar içinde bulundurdukları maddeler gereği, vücudun bağışıklık sistemini bozarlar. Vücut herhangi zararlı bakteri ya da virüse karşı uzun süre dayanamaz. Trans yağlar, vücutta bulunan hücrelerin yapısı üzerinde değişikliğe neden olduğu için her türlü kanser çeşidine neden olabilirler.

Trans Yağların Kullanım Alanları Nelerdir?

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Trans yağların en yaygın kullanım alanı mutfaklardır. Yemek yaparken bolca tüketilen bu yağlar, pilavdan et yemeklerine kadar olmazsa olmazdır. İşlenmiş, dondurulmuş gıdaların hemen hepsinde trans yağ kullanılmaktadır.

Margarinler, patates kızartmaları, fast food besinlerinin tamamı bu yağ içinde yapılmaktadır. Yapılıp saatlerce beklediği halde hiçbir bozulma göstermeyen fast food besinleri, trans yağlar sayesinde bu derece kalıcıdır.

Şekerleme, çikolata, gofret ve bisküviler trans yağın kullanıldığı alanlar arasındadır. Neredeyse gıda sektörünün tamamında kullanılan trans yağ, insan sağlığını besinler aracılığıyla tehdit etmektedir.

Trans Yağların Zararları Nelerdir?

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Trans yağlar, vücudun ihtiyaç duyduğu iyi kolesterolü azaltıp kötü kolesterolü artırırlar. Buna bağlı olarak kalp ve damar hastalıklarının çoğalmasına neden olurlar. Hamilelik sürecinde tüketilen trans yağ, bebeğin gelişimi üzerinde etkili olur. Ceninin gelişim sürecini yavaşlatmakla kalmayıp daha sonra olması gereken ağırlığa ulaşmasını durdurur. Bu yağların en büyük zararı ise bağışıklık sisteminin çökmesine neden olmalarıdır. Uzun vadede tüketilen trans yağ, kişinin bağışıklık sisteminin zarar görmesine neden olup daha kolay hastalanmasına sebep olur.

Trans yağlar, içeriklerinde yer alan zararlı maddeler nedeniyle diyabet hastalığının ortaya çıkmasına neden olurlar. Hiç diyabet hastası olmayan kişi dahi uzun yıllar trans yağ tüketimiyle orta yaşlarda diyabet hastalığına yakalanır.

Kadınlarda kısırlık sorununa neden olan yağlar aynı zamanda hormonsal dengesizlikler oluştururlar. Dolayısıyla hormon dengesinin bozulmasının ardından depresyona yol açarlar. İçeriği nedeniyle karaciğere büyük sorun yaratan trans yağlar, obeziteye de kaynaklık etmektedir.

Trans Yağ Bulunan Ürünler Nasıl Ayırt Edilebilir?

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Yapılan araştırmalar sonucunda trans yağının insan vücudu için ciddi tehlike barındırdığı ortaya çıkmıştır. Bu araştırmalar neticesinde pek çok ülke, trans yağ kullanımına son vermek için harekete geçmiş ne yazık ki pek başarılı olamamıştır. Bunun yerine ürünlerin içeriğine dair bilgi detayı verilmesi kararı alınmıştır. Trans yağ bulunduran ürünler, bulundurdukları orana kadar belirtmek zorundadır. Bunun sonucunda tüketecek olan kişi, ne yediği hakkında daha rahat bilgi sahibi olacaktır.

Trans Yağ Üretiminin Tarihçesi

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Trans yağ üretimi, ilk olarak 1901 yılında Wilhelm Normann tarafından ortaya atılmıştır. Normann, bitkisel içerikli yağların hidrojen gazı ile katılaştırılabileceğini ileriye sürmüş, bunun üzerine Herford şirketini kurmuştur. 1905 yılında kurulan Herford şirketi, keşfini denerken İngiltere’de 1909 yılında ilk başarılı katılaştırma ile trans yağ üretilmiştir.

Üretimin ticarete dönüşmesi ise ilk olarak Amerika’da 1911 yılında gerçekleştirilmiştir. Piyasaya giren ilk trans yağ Crisco adı ile satılmaya başlanmıştır. Ürün yemek kitabı ile birlikte satışa sunulmuş, nasıl kullanılacağından kolaylığına kadar anlatılmıştır.

Trans yağlar, soya yağının hidrojenle birleştirilmesi ile üretilmeye başlanmış tereyağının yerini almıştır. Bununla beraber sıkça kullanılan domuz yağının yerine geçen bu yağlar, hızla dünyaya duyurulmuştur. Çıktığı günden beri binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden olan trans yağlar pek çok tepki almıştır. Son düzenlemeler ile ürünlerin içindekiler kısmına trans yağ içerip içermediği bilgisi girilmesi zorunlu kılınmış, kullanıcıların bu doğrultuda alışveriş yapması sağlanmıştır.


Kaynak: Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap