Mantarla ilgili doğru bilinen yanlışlar, ölümlere yol açıyor
Halk arasındaki "yoğurtla yenen mantar zehirlemez", "pişirilen mantarda zehir yok olur" gibi yanlış inanışlar sonucu tüketilen zehirli mantarlar böbrek ve karaciğer yetmezliği, hatta ölüme kadar gidebilen olumsuz sonuçlara yol açabiliyor.
Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı Doç. Dr. Mustafa Ertek, özellikle sonbahar ve ilkbahar aylarında yağışlardan sonra tabiatta yetişen mantarların bilinçsiz kişilerce tüketildiğini kaydederek, "Ülkenin hangi bölgesinde yetişirse yetişsin, doğadan toplanan mantarlar kesinlikle tüketilmemelidir. Çünkü, zehirli mantarları zehirsizlerden ancak uzmanlar ayırabilir. Normal bir vatandaş bunları asla birbirinden ayıramaz." dedi.
Zehirlenme belirtilerinin mantardaki zehrin niteliğine göre değiştiğini, belirtilerin bazı türlerde 2 saat, bazılarında ise 6 saatte ortaya çıktığını belirten Ertek, "Belirtilerin 2 saat içinde ortaya çıkması hafif, 6 saat içinde ortaya çıkması ise ağır bir zehirlenme olduğunu gösterir. Ağır seyreden mantar zehirlenmelerinde koma ve sonuçta ölüme kadar giden sonuçlar görülebilir." uyarısını dile getirdi.
Ertek, 2 saat içinde kendisini gösteren hafif zehirlenmelerde sersemlik, uyku hali, tansiyon düşüklüğü, bulanık görme, yüz ve boyunda kızarma, nabızda artış, ağızda metal tadı, bulantı ve kusma ile terleme belirtilerinin görülebileceğini kaydetti.
Ertek, mantar tüketildikten 6 saat sonra gelişen ağır zehirlenme türünde ise bulantı, kusma, ishal, ateş, nabız artışı, karın ağrısı, karaciğer ve böbrek bozuklukları ile bu organlarda yetmezliğe kadar gelişen sağlık sorunlarının ortaya çıkabileceğini bildirdi.
114'ü arayın
Mantar zehirlenmelerinde tedavinin genellikle bulgulara yönelik olduğunu kaydeden Ertek, ağır vakalarda ise sadece kendi enstitülerinden temin edilebilen panzehir kullanıldığını söyledi. Ertek, zehirlenme şüphesi taşıyanların ya da böyle bir vakayla karşılaşan hekimlerin "114" Ulusal Zehir Danışma Merkezi'nden bilgi alabileceklerini vurguladı.
Sık sık "kültür mantarlarının tüketilmesinde sakınca olup olmadığı" sorusuyla da karşılaştıklarını belirten Ertek, bu mantarların zehir içermediğini; ancak hijyenik şartlarda üretilmiş olmaları gerektiğine dikkati çekti. Ertek, aksi halde besin zehirlenmesiyle karşı karşıya kalınabileceği uyarısında bulundu.
İşte yanlış bilgiler * Yoğurtla yenildiğinde zehirlemez.
* Mantarın zehri, sirkeli ve tuzlu suda kaynatılarak alınır.
* Kurutulmuş mantar zehirlemez.
* Çayırlarda yetişen mantarlar zehirli değildir.
* Koparıldığında rengi değişmeyen mantar zehirsizdir, iç kısmı mavileşirse zehirlidir.
* Ağaçlardakiler zehirsizdir.
* Zehirli mantar gümüş kaşıkla pişirilirse, kaşık kararır.
* Salyangozlar zehirli mantar yemez.