Lise öğrencileri üzerinde yaptığımız bir çalışmada öğrencilerin lise sonrası iş ve bir meslek alanına yönelme genellikle beş ayrı biçimde gerçekleşmektedir:
1. Akademik eğitim gerektiren iş ve meslek alanları (lisans veya yüksek lisans eğitimi sonucu edinilen meslek alanları),
2. Meslek yüksek okulları ( 2 yıllık ön lisans eğitimi gerektiren meslek yüksek okulları)
3. Ast subay hazırlama okullar ile polis kolejleri,
4. Bir zanaatkar yanında çırak olarak yerleşerek meslek edinme,
5. Belli bir eğitim almadan iş yaşantısına girme.
GENEL LİSE
DÖRT - ALTI YILLIK YÜSEK ÖĞRETİM KURUMLARI MESLEK YÜKSEK OKULLARI AST SUBAY HAZIRLAMA OKULLARI VE POLİS OKULLARI ÇIRAKLIK EĞİTİMİ / BİR ZANAATKAR YANINDA MESLEK EDİNME BELLİ BİR EĞİTİMDEN GEÇMEME
(MESLEK SAHİBİ) (MESLEK SAHİBİ) (MESLEK SAHİBİ) (MESLEK SAHİBİ) (VASIFSIZ)
İŞ HAYATI
Bilindiği gibi üniversite seçme sınavına başvuran öğrencilerden pek azı başarılı olacak ve önemli bir bölümü açıkta kalacaktır. Akademik eğitimden bütün lise mezunlarının yararlanması şu an için mümkün gözükmemektedir. Bu nedenle yukarıda sözü edilen beş yoldan birisini seçerek yaşamımızı sürdürmemiz gerekmektedir. Akademik eğitimi gerektiren bir mesleğe yönelmeye karar vermek bir sorumluluğun (ÖSS ye hazırlanma sorumluluğunun )altına girmeyi gerektirdiğinden siz bu durumun gereklerini yerine getirmeniz gerekmektedir. Üniversiteleri tanımak yanında ÖSS sistemini bilmek ve bu sınava hazırlanmak gerekmektedir.
Normal liselere aslında akademik eğitim gerektiren kurumlara hazırlanan öğrencilerin gelmesi gerekirken, ülkemizde uygun yönlendirme mekanizmalarının gelişmemiş olmasından dolayı ne yazık ki meslek liselerinde olması gereken bir çok öğrenci normal liselerde eğitim görmektedir. Daha öncede belirttiğimiz gibi meslek seçimi öğrencinin sorumluluğundadır. Lise sonrası konusunda bir kararınızın olması ve ona uygun davranmanız ve kendi geleceğinizi tesadüflere bırakmamanız gerekmektedir. Lise sonrası için kararınız olsun olmasın ara tatillerde bir işte çalışmak sizin, hem iş yaşantısını görmeniz, hem de bir şey üretmenin zevkini yaşayacağınızdan gençler için faydalıdır. Daha öncede söz edildiği gibi ekonomik bağımsızlığı kazanmak bir genç için son derece önemlidir. Üreten ve üretim ilişkilerini yerinde görmeye başlayanlar için meslek seçimi daha da sağlıklı olacaktır. Ayrıca lise sonrası bir üst eğitim kurumlarından birine başvurmayacaksa çeşitli iş ve meslek alanlarını tanımış olur. İşin hangi ortamda yürütüldüğü, çalışma koşulları, o işte çalışılıp çalışılmayacağı ve bu birimde meslek edinilip edinilmeyeceği. Meslek edinmek hangi yoldan edinilirse edinilsin bireyin geleceği ve yetişkin rolü için son derece önemlidir.
Bu kitapçığın sonlarında lise sonrası gidebileceğiniz bir üst eğitimi gerektiren iş ve meslek alanlarının giriş koşullarını bulacaksınız. Üst eğitim kurumlarından hiç birisine giremeyen genç için örgün eğitim dışı bir mesleğe yönelmesi gerekir. Bu bir işyerinde hem çalışıp hem de meslek edinilebilecek bir yer olmasına özen gösterilmelidir. Bireyin bir alanda profesyonelleşmesi uzun yaşamı boyunca kariyer yapabilmesi ve sosyal güvence elde edebilmesi için gereklidir. Bazı meslekler için (örneğin sekreterlik) bir dizi kurstan (yabancı dil, bilgisayar gibi) geçmeniz uygun olacaktır. Bazı kurumların (iş ve işçi bulma kurumu, belediyeler gibi ) açtığı meslek edindirme kurslarını araştırmanız gerekecektir. Önemli olan sizin yapabileceğiniz ve kendinizi geliştirebileceğiniz bir alanı keşfedip üzerinde yoğunlaşabilmenizdir. İş ve meslek alanlarının çeşitlenmesine rağmen ülkemizde bir istihdam sorunu olduğunu unutmamanız ve zorluklarla karşılaşacağınızı bilerek hedefinize ulaşmak için çaba göstermeniz gerekecektir.
Ülkemizde çokça rastlanıldığı gibi hiç de düşünmediğiniz bir programı üniversite sınavında kazanmış olabilirsiniz. Bir programdan mezun olmak mutlaka o bölümün mesleğini yapacağınız anlamına gelmez. Günümüzde mezuniyet alanı ile çalışma hayatı çok farklı görülen ancak işlerinde başarılı insanlar var. Bazen zorunlu olarak ülke kaynaklarının yetersizliği nedeniyle hiç de istemediğimiz alanlara yönelmek zorunda kalmış olabiliriz. "Ben yaşamımı nasıl kazanacağım ? Üniversite sınavında Sosyoloji bölümünü bitirdim ve iş bulamayacağım" diye bakmak yerine ben kendimi nasıl geliştiririm ve geleceğimi nasıl kazanabilirim diye olumluya doğru bakmak, karamsar olmak yerine aktif olmak ve kendine güvenmek gerektiğini unutmamak gerekir. Üniversite sınavını kazanamamışsanız umutsuzluğa düşmek yerine "ben şimdi ne yapabilirim? Nerede hangi mesleği edinebilirim? " gibi sizi harekete geçirici bir biçimde davranmanız yerinde olur. Genel kural gencin olabildiğince erken bir mesleğe yönelmesidir. Çabalarının yönü bu mesleği edinmek ve kendini geliştirmek olmalıdır. Bu durum örneğin ziraat mühendisi olup, sadece devletin açacağı bir sınavla bir yere ziraat mühendisi olarak girmeyi beklemek anlamında olmamalıdır. Kitapçığın başında da belirtildiği gibi meslek ve iş birbirinden farklı kavramlarıdır. Bireyin mesleği ile işi farklı olabilir. Önemli olan kendisini iş yaşamına ne kadar iyi hazırladığıdır. Meslek edinmenin önemli olduğunu vurgulamadaki amaç , bireyin kendisini ve yeteneklerini bir biçimde disipline etmesi yaratıcılığını ve gücünü ortaya koyabilmesinin gerekli olduğunu belirtmek içindi.
Geri Dön
SINIF GEÇME YÖNETMELİĞİNİN BAZI ESASLARI :
1. NOT SİSTEMİ : Milli Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme Yönetmeliği ne göre ; öğrenci başarısı “beşli not düzeni”ne göre değerlendirilir (madde 6). Ara sınavlarda önce puan verilir ( 0 ile 100 arasında) sonra nota dönüştürülür. Bu puan ve not düzeni şu biçimdedir:
PUAN NOT DERECE
85-100 5 PEKİYİ
70-84 4 İYİ
55-69 3 ORTA
45-54 2 GEÇER
25-44 1 GEÇMEZ
0-24 0 ETKİSİZ
2. DÖNEM NOTU : Bir dersin dönem notu o dersten alınan puanların aritmetik ortalaması nota çevrilerek elde edilir ( Madde 28). Örneğin : 1. yazılı sınavından 68, 2. yazılı sınavından 72 , sözlüden 80 ve dönem ödevinden 55 alan bir öğrencinin dönem notu : (68 + 72 + 80 + 55) : 4 = 275 : 4 = 68.75 = 3 (ORTA) olacaktır.
3. YIL SONU NOTU : Birinci ve ikinci dönem notlarının aritmetik ortalamasıdır(madde 31). Ortalama Yükseltme ve Sorumluluk sınavında en az GEÇER alınan bir dersin yıl sonu notu ; bu sınavdan alınan notla daha önce belirlenen yıl sonu notunun aritmetik ortalamasıdır. Örneğin bir dersin yıl sonu notu 1, Ortalama yükseltme Sınavından alınan not : 2 ise ; Yıl Sonu Notu : 2 olacaktır.
4. YIL SONU BAŞARI ORTALAMASI : Aynı yılda alınan derslere ait ağırlıklı notlar toplamının haftalık ders saati sayıları toplamına bölümü yıl sonu başarı ortalamasıdır( madde 43). Üç yıllık lise yaşantısında elde edilen yıl sonu başarı ortalamalarının aritmetik ortalaması mezuniyet diploma notunu oluşturur. Bu not ileride anlatacağımız Orta Öğretim Başarı Puanının hesaplanmasında kullanılacaktır.
5. Lise yaşantısı boyunca öğrenci şu sınavlara girer :
SINIF İÇİ SINAVLAR : Yazılı, sözlü ve uygulamalı sınavlardır (madde16). Haftalık ders saati sayısı üç ve daha çok olan dersler için en az üç, haftalık ders saati sayısı bir ve iki olan dersler için en az iki yazılı sınav yapılır.
KARŞILAŞTIRMALI (ORTAK) SINAVLAR : Okul içinde, ilçe ve il çapında veya ülke çapında uygulanan bir sınavdır.
ORTALAMA YÜKSELTME SINAVI : Yıl sonu başarı ortalamasına bakılmaksızın , yıl sonu başarı ortalamasını yükseltmek isteyen veya başarısız oldukları ders veya dersleri yükseltmek isteyen öğrencilerin katılabileceği bir sınavdır. Bu sınavda amaç öğrencinin ortalamasını yükseltmesine veya sınıf geçmesine olanak tanınmasıdır. Ders kesiminden sonraki üç hafta içinde başvuranlar katılabilir(madde 36).
SORUMLULUK SINAVI : Sorumlu ders veya dersleri bulunan öğrencilerin , ders yılının 2. Dönemi başında (11. Sınıfta ve varsa 12.sınıfta )ve ortalama yükseltme sınavından sonra (11.sınıf ve 12. Sınıfta ) başvurdukları bir sınavdır. Bu sınav 10. Sınıftan sorumlu geçmiş 11. Sınıf öğrencileri içindir.
6. SINAVLARA KATILMAMA : Yönetmeliğin 24. Maddesine göre sınavlara katılmayan öğrenci özrünü özrün başlangıcından itibaren 7 gün içinde bildirmek ve bitimini izleyen 7 gün içinde ede belgelendirerek okul yönetimine vermek durumundadır. Özrü kabul edilen öğrenci ders öğretmenine durumu yazılı olarak bildirir ve sınava alınabilir. Özrünü belgeleyemeyen ve sınavda kopya çeken öğrenciye 0 puan verilir.
7. Sınıf geçme sisteminde dört tür ders vardır. Bunlar :
• ORTAK GENEL KÜLTÜR DERSLERİ ( Her öğrencinin okulu bitirinceye kadar almakla yükümlü olduğu dersler)
• ALAN / BÖLÜM DERSLERİ ( Yüksek öğrenim dalına veya mesleğe ve iş alanlarına yönelten ve öğrenciye bu yönde gelişme olanağı sağlayan dersler. Öğrencinin yöneldiği alanda almakla yükümlü olduğu dersler).
• ALAN / BÖLÜM SEÇMELİ DERSLERİ ( Yönelinen alanda gelişme ve derinleşme olanağı sağlayan ve seçilerek alınan derslerdir).
• SEÇMELİ DERSLER ( Öğrencilerin istekleri doğrultusunda ilerlemesini ve yeteneklerini geliştirmesini sağlayan seçilerek alınan derslerdir).
Dokuzuncu sınıfta bu derslerden ortak genel kültür dersleri ile seçmeli dersler vardır. Diğer iki ders türü 10 sınıftan itibaren alınmaktadır. Alan/Bölüm Dersleri ile Seçmeli derslerden açılabilecek olanlar okul yönetimince belirlenir (madde 12).
1. Türk Dili ve Edebiyatı dersi ile her sınıfta, okulların ders dağılım çizelgelerinde belirtilen bir dersten başarılı olmadıkça , yıl sonu başarı ortalaması ile öğrenci başarılı sayılmaz ve başarmadıkça mezun olamaz (Madde 41) .
2. Dokuzuncu sınıftaki başarıya göre öğrenciler 10 sınıftan itibaren alandan birisine yönelmektedir. Bu alanlar:
• FEN BİLİMLERİ,
• SOSYAL BİLİMLER,
• TÜRKÇE-MATEMATİK,
• YABANCI DİL
• SANAT ALANI,
• SPOR ALANI.
1. Dokuzuncu sınıfı geçen öğrenciler ; ilgi, istek, yetenek ve derslerdeki başarılarına göre alanlara yönelir veya yönlendirilirler. Yönlendirme öğrenci velisinin görüşü alınarak müdür yardımcısı, sınıf öğretmeni ve rehber öğretmen tarafından yapılır . Bu işlem yapılırken dokuzuncu sınıfta okutulan ve alanlara kaynaklık eden derslerin yıl sonu notlarının ağırlıklı ortalaması ya da yıl sonu notları esas alınır (madde 45).
10 SINIFTA ALANLARA YÖNELME
ORTALAMAYA KAYNAKLIK EDECEK DERSLER YIL SONU NOTLARININ AĞIRLIKLI ORTALAMASI YÖNELEBİLECEĞİ ALAN
BİYOLOJİ FİZİK KİMYA MATEMATİK 2:50 FEN BİLİMLERİ ALANI
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TARİH COĞRAFYA 2:50 SOSYAL BİLİMLER ALANI
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI MATEMATİK 2:50 TÜRKÇE-MATEMATİK ALANI
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI YABANCI DİL 2:50 YABANCI DİL ALANI
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI SEÇMELİ MÜZİK/RESİM 2:50 SANAT ALANI
BEDEN EĞİTİMİ BİYOLOJİ 2:50 SPOR ALANI
2. YIL SONUNDA BAŞARILI OLABİLMEK İÇİN :
• İkinci dönem notu en az GEÇER olmak koşulu ile yıl sonu ortalaması GEÇER olanlar, (9. sınıfta birinci dönem notu ETKİSİZ olan bir dersin ikinci dönem notu en az ORTA olmalıdır.) (madde 32)
• 9. Sınıf yıl sonu başarı ortalaması 2:00 ve daha yukarı olanlar, (madde 33)
• 10. ve 11. sınıf da Alan / Bölüm dersleri dışında başarısız dersleri olan ancak yıl sonu başarı ortalaması 2:00 ve daha yukarı olanlar. (madde 33)
• 10. ve 11. sınıfta Alan / Bölüm derslerinden başarısızlığı olan ancak yıl sonu başarı ortalaması 2:50 ve daha yukarı olanlar doğrudan sınıf geçerler. (madde 33)
1. Hangi nedenle olursa olsun ortaöğretim yaşantısı boyunca sadece bir kez sınıf tekrarı yapılabilir.
2. 9.sınıf sonunda yıl sonu başarı ortalaması 2:00 den az olduğu halde ortalama yükseltme sınavına girmeyenler sınıf tekrarı yaparlar. Ortalama yükseltme sınavında başarısız olanlar yani başarısız dersi veya dersleri olanlar ve yıl sonu başarı ortalaması 2:00 den düşük olanlar sınıf tekrarı yaparlar (madde 35).
3. 9. sınıfta yıl sonu başarı ortalaması ne olursa olsun Türk Dili ve Edebiyatı dersinden başarısız olanlar sınıf tekrarı yaparlar.
4. DEVAM / DEVAMSIZLIK :Bir ders yılı içinde toplam 20 gün okula özürsüz olarak devam etmeyen öğrenci notlarına bakılmaksızın başarısız kabul edilir (madde 35 , 55 ).
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş Yapalıntı