INTERNET ETIGI

M.NIHAT MALKOÇ

        "Etik" kelimesi son yillarda hayatimiza iyiden iyiye girdi.
Fransizcadan dilimize geçen bu kelime "ahlâk, ahlâkî, ahlâkla
ilgili, töre bilimi" anlamlari tasimaktadir. Biz de bu
yazimizda internet ortaminda uyulmasi gereken kurallari internet
etigi adi altinda ifade etmeye çalisacagiz.
        Aslinda ahlâk her zamanda ve zeminde genel geçer kurallarin
bütününü ifade eder. Bu kaideler toplumu meydana getiren fertler
tarafindan konulmustur. Bazilari evrensel, bazilari millî,
bazilari da yereldir. Bunlara uymayanlar asagilanarak toplumun
disina itilir. Yazili kanunlardan daha etkili sayilirlar.
Çünkü toplumdan tecrit edilme korkusu kurallara uymayi zorunlu
kilar.
Bilginin ve birikimin özgürce paylasildigi ve sinir tanimadan
dolastigi bir platformdur internet... Büyük ve sinirsiz bir
kaynaktir bilgiyi kilavuz edinen insanlar için. Dünyada
devletlerarasi yolculuklarda pasaport ve vize aranir. Bunlari temin
etmeyenler sinir kapilarindan içeri sokulmaz. Fakat internet için
böyle kisitlamalar söz konusu degil. Isteyen istedigi bilgiye
dünyanin öbür ucunda da olsa ulasabilir. Bu yönüyle
küresellesmenin en büyük göstergesidir internet.
Internet insanlarin hayatini degistirdi. Dünya küçük bir
köye dönüstü adeta. Nerede olursak olalim her türlü haber ve
bilgiye kolayca ulasabiliyoruz. Bunun yaninda internet vasitasiyla
istedigimiz kisilerle sesli ve görüntülü olarak
haberlesebiliyoruz. Üstelik saate bakmadan, diledigimiz kadar,
özgürce... Bunlar az sey degildir. Adeta devrim niteliginde
gelismelerdir.
Fakat internetle beraber bir kisim sikintilar da basimiza
musallat oldu. Evvelâ sanal âlemde saldiriya ugrama riski var.
Bilgisayariniz baskalarinin denetimine geçip, içi
bosaltilabiliyor. "Hacker" adli sanat teröristler
bilgisayarinizi çökertip kullanilmaz hâle getirebiliyorlar.
Gönderdiginiz elektronik mektuplari ele geçirip okuyabiliyorlar.
Kisacasi internet ortami pek güven verici degil. En azindan
simdilik öyle.
Hemen her gün mesajlarla dolar posta kutularimiz. Bu mesajlarin
çogu tanimadigimiz kisilerden gelir. Daha çok reklâm
amaçlidirlar. Virüs korkusu yüzünden çogunu açamayiz bu
mesajlarin...
Bugün dünyada ve Türkiye'de internet denilen paylasma platformu
kontrol altinda degildir. Kisilik haklarina saygi gösterenler her
geçen gün azalmaktadir. Sanal saldirilar dur durak bilmemektedir.
Çok faydali olan internet zaman zaman çirkefliklere sahne
olmaktadir. Bunlarin önüne geçmek için öncelikler bu kiymetli
paylasim aracini denetim altina alacak bir mekanizma vücuda
getirmeliyiz.
Bugün internet ortaminda paylasilan bilgiler belli bir denetim
mekanizmasindan geçmedigi için yüzde yüz güvenilir degildir. Bu
malumatlari her halükârda süpheyle karsilamak dogru olmadigi
gibi, çok fazla güvenle yaklasmak da dogru degildir. Bu konuda da
internetten yararlanip alternatif kaynaklara ve fikirlere
ulasabiliriz.
Internet çogu zaman propaganda araci olarak kullanilmaktadir.
Böylelikle bir kisim zararli fikir ve cereyanlar evlerimizin içine
kadar girip gençlerimizi tehdit etmektedir. Bu konuda ebeveynlerin
teyakkuzda olmasi sarttir. Aksi takdirde gelecekte telâfisi
mümkün olmayan sikintilarla karsilasabiliriz.
Bugün dünyada ve Türkiye'de gençlerimizi tehdit eden milyonlarca
pornografik içerikli site vardir. Bu sitelere ulasmak da son derece
kolaydir. Bu siteler yarinlarimizin teminati olan gençlerimizin
ahlâkini bozarak zihinleri bulandiriyor. Orada gördükleri
çirkinlikleri topluma tasiyabiliyorlar. Böylelikle hiç de hos
olmayan sapikliklar, ana haber bültenlerinin vazgeçilmez kaynagi
olabiliyor. Bunu önlemek için yapilmasi gereken tek sey ailelerin
çocuklarini kontrol altina almasidir. Sanal ortamin yasalari
zihinlerimizde yavas yavas sekilleniyor. Iste birkaç örnek:
"Kizdigimiz insanlara bunu küfürsüz ve saldirgan bir tutum
sergilemeden anlatmak...Kizgin olmadiginiz veya dikkat çekmek
istemediginiz sürece yazismalarda büyük harf kullanmamak....
Mesaj gönderirken konu bölümünü bos birakmamak....Gönderilen ek
dosyalarin içinde virüs olup olmadigini belirlemek için
önceden virüs taramasindan geçirmek....Elestirilerde yikici ve
sadece elestirici bir tutum yerine yapici  ve yol gösterici bir
tavir sergilemek....Zincirleme mesaj göndermemek... Spam adini
verdigimiz mail trafigine firsat vermemek. Bu sekilde mail
atanlari uyarmak... Yazim denetimi yapmak, anlasilir olmak ve
iletilerinizi kisa tutmak...".
Bu kurallari artirmak mümkün elbette. Fakat asil olan sudur: Ne
yaparsaniz yapin, ama bir sey yaparken kendinizi muhatabinizin
yerine koyun. Siz olsaydiniz ne yapardiniz? Bu soruyu sorun
kendinize. Alacaginiz cevaba göre tavrinizi belirleyin. Kisi
için en büyük polis tasidigi vicdandir. Çünkü devletin
polisi sizi bir yere kadar takip edebilir. Bir yerden sonra kendinizle
bas basa kalirsiniz. Iste o safhadan sonra vicdan denen polis
görev basindadir.
Insanlar onca zorluklarla imar ettikleri bu dünyayi yine kendi
çabalariyla yasanmaz hâle getiriyorlar. Çünkü etrafimizda
helâl süt emmis hayirli insanlar oldugu gibi, çig süt emmis,
kötülük yapmaktan zevk alan insanlar da mevcuttur. Yasarken her iki
türdeki insanlarla karsilasabiliriz. Tavrimizi takinirken
öncelikle muhatabimizi çok iyi taniyip ona göre hareket
etmeliyiz. Bu internet için de baska meseleler için de geçerli bir
davranis tarzidir. Gelin hayati güzellestirelim; çirkinliklere
set çekelim. Çünkü yasarken bu dünyadan baska gidecek yerimiz
yok.

Alıntı