Hipofiz bezinde meydana gelen hasar sonucunda gerekli hormonların salgılanamaması sonucu ortaya çıkan hipofiz yetmezliğine hipopituitarizm adı verilir.
Peki hipopituitarizmin belirtileri nelerdir? Tedavisi nasıl yapılır? Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Seval Taşdemir, hipopituitarizm hakkında tüm bilinmeyenleri bizler için açıkladı.
Aynı zamanda hasara bağlı olmaksızın hipotalamustan salgılanan hormonların düzensizliği ya da hiç hormon salgılanmaması da hipopituitarizm nedeni olarak kabul edilir.
Hipofiz bezi yetmezliği olarak bilinen hipopituitarizm, son derece ciddi ve tedavisi aksatılmaması gereken bir hastalık çeşididir.
Hipopituitarizm hemen hemen her yaşta ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Hipofiz bezinde meydana gelen tümörler, doğum esnasında aşırı kanamalar, kafa travması, hemokromatoz ve sarkidoz gibi rahatsızlıklar hipopituitarizmin nedenleri arasında gösterilir.
Ayrıca hipofiz ile alakalı radyoterapi tedavisi gören hastaların iki yıl içerisinde hipopituitarizm riski oldukça yüksektir.
Hipopituitarizm Belirtileri Nelerdir?
Hipofiz bezi yetmezliğinde, hastalığın nedenine ve hastalıktan etkilenen hormonlara bağlı olarak farklı belirtiler ortaya çıkar.
FSH ve LH hormonlarının eksikliğinde kadınların adetlerinde azalma ya da tamamen sona erme erkeklerde ise ereksiyon bozukluğu ya da sperm sayısında azalma gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır.
Büyüme hormonu eksikliğinde ise ortaya çıkan belirtiler enerji azlığı, ciltte kuruma ve incelmedir. TSH eksikliğinde ortaya çıkan belirtiler ise tiroit yetmezliğinde ortaya çıkan belirtilerin aynısıdır.
ADH hormonunun etkilendiği durumlarda ağız kuruluğu, sık idrara çıkma gibi etkiler ortaya çıkar. ACTH eksiliğinde ise iştahsızlık, yorgunluk, hızlı kilo kaybı gibi etkiler görülür.
Prolaktin eksikliğinin tek belirtisi vardır ve bu belirti aşırı kanamanın olduğu doğumların sonrasında anneden süt gelmemesidir.
Hipopituitarizm Tedavisi
Hipopituitarizm tedavisi de tıpkı belirtiler gibi nedene göre değişiklik gösterir. Bu aşamada eksik olan hormon yerine konur ve bu tedaviler genellikle ömür boyu sürer.
İlk olarak hipopituitarizme neden olan hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Eğer hipopituitarizm, tümör kaynaklı olarak ortaya çıktıysa bu durumda hipofiz bezinde yer alan tümörün alınması ya da radyoterapi ile küçültülmesi lazımdır.
Tümör tedavisi durumunda hastaların durumunda normale dönme görülmediği durumlarda genellikle yine hormon tedavisine başvurulur.
Hormon tedavisinde hastaların hormon seviyeleri dikkatli bir biçimde kontrol edilmeli ve bu şekilde doz ayarlamaları gerçekleştirilmeli. Özellikle hamile olan hastalarda doz ayarlaması büyük bir önem arz eder.
Op. Dr. Seval Taşdemir
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı
Facebook: @drsevaltasdemir
Instagram: @drsevaltasdemir