Hile-i şer'ıyye
Suâl: Bir yazar, "İslâmiyette hile-i şer'ıyye yoktur." diyor. Harâma düşmemak için hile-i şer'ıyye yapmak câiz değil midir?
Cevap: Hile-i Şer'ıyye, harâma düşmemek için kurtuluş çâresini bulmak demektir.

Mu'teber eserlerde buyuruluyor ki:

(Harâmdan kurtulmak ve helâle kavuşmak için hile-i şer'ıyye yapmak câiz ve iyidir. Böyle hîlenin câiz olmasına senet, Sâd sûresinin 44. âyetidir. Bu âyet-i kerîme, Eyyüp aleyhisselâm, hanımına yüz sopa vurmaya yemîn edince, bu yemîni yapmaktan kurtulması için yapılacak hile-i şer'ıyyeyi bildirmektedir.) [Fetâvâ-i Hindiyye]

(Said bin Sa'd hazretleri dedi ki, "Babam Sa'd, Resûlullahın yanına, hasta, sarsak birini getirdi. Suçunu söyleyip cezâ verilmesini istedi. Peygamber efendimiz, (Buna üzerinde yüz filiz bulunan bir dal ile bir kerre vurunuz!) buyurdu. Böylece bir vurmakla, yüz sopa vurulmuş, had cezâsı yapılmış oldu.) [Eşi'at-ül-lemeat]

Âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîfte bildirilen husûslar da, hile-i şer'ıyyenin câiz ve iyi olduğunu göstermektedir. Harâmı helâl veya helâlı harâm yapmak için hile-i şer'ıyye yapılmaz. Yahut birinin hakkına mâni olmak veya haksız mal ele geçirmek için hîle yapmak câiz olmaz. Yapılırsa buna hile-i şer'ıyye değil, hîle-i bâtıla denir. İmâm-ı a'zam hazretleri de hîle-i şer'ıyyenin câiz olduğunu bildirmiştir.

Namaz Bozulunca

Suâl: Namazı bozulan, namazdan çıkarken selâm verip de mi çıkar?

Cevap: Namaz bozulunca selâma lüzûm yoktur. Namaz bozulmadan, namazı bozmak mecbûriyeti hâsıl olursa, o zaman selâm vererek namaz bozulur. Meselâ farza yeni başlıyan kimse, yanında o namaz cemâ'atle kılınmaya başlasa, hemen selâm verip cemâ'ate uyar.