Ayrıntılı Konu Bilgileri
Sayfa BaşlığıKonu: GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
Mesaj SayısıMesaj Sayısı: 13 cevap var
OkumaGösterim: 3443
Google Özel Arama

Gönderen Konu: GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER  (Okunma sayısı 3443 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

    orkide

  • Özel Üye
  • *

  • İleti: 5263
  • Nerden: Almanya
  • Rep: +1521/-1
  • Cinsiyet: Bayan
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« : 13 Ocak 2008, 22:09:09 »


 

 
Göz

Biyoloji kitaplarında bir tane "göz" vardır: Canlıların görme organı. Dede Korkut Kitabında "tepegöz" nâmında tek gözlü bir mahlûk ile karşılaşıyorsak da hayvanlar ve insanlar iki göze sahiptir. Pawnee Kızılderililerinden bir reis der ki: "İki gözümüz vardır; biriyle iyi, doğru, güzel şeyleri görürüz, diğeriyle kötü, yanlış, çirkin şeyleri..." İngiliz yazar Charles Colton'un bu konudaki fikri de şudur: "İnsan i
Biyoloji kitaplarında retina, kornea, iris gibi kısımları ki görüp bir söylesin diye, iki göz ve bir dil ile doğar."

Ama gözü kapalı konuşup duran insanlar da az değildir.
anlatılan göz Türkçe'ye ne büyük bir zenginlik katmıştır?

Göz; şiire, şarkıya en fazla malzeme olmuş yüz organımızdır. Siz hiç kulak, burun, ense üzerine yazılmış şarkı duydunuz mu? Ama açın bir güfte kitabının fihristini, göz ile başlayan, gözden bahseden düzinelerce şarkı bulursunuz. Halk Edebiyatı'ndan Divan Edebiyatı'na, çağdaş edebiyata kadar her nesil göz üzerine sayısız şiirler yazmış. Göz, her devirde en itibarlı organ olmuş. Dudak, saç, kaş hepsi gözün ardından geliyor. Hiç düşündünüz mü, nedendir?

Bedenî sakatlıklar arasında en zorunun körlük olduğunu söylerler. "Gözün çıksın!" cümlesi dilimizde herhalde bunun için beddua olarak kullanılır. Görmek pek çok şey için başlangıç. Hayal kurmak için bile önce gerçekleri görmek lâzım. Dünya ile irtibatımızı kuran ilk vasıta gözler. Göz düşüncenin, duygunun açığa vurulduğu pencere. Sık sık yalan söylediklerinden şikâyet edilir ama yalan da olsa, doğru da olsa, ses çıkarmadan konuşmak ancak göze vergidir. Göz sessiz, sözsüz bir dil makamındadır.

Sonra insan yüzünde şekil itibariyle sanata malzeme olmaya en lâyık organ gözdür. Burun ya da kulağın pek şairane olduğu söylenemez. Ağız, dudak belki; ama onları da közlenmiş mısır kemirirken yahut yuvarlanmış bir lahmacunu ısırırken gördüğünüzü düşünün. Gözün böyle "uygunsuz vaziyetleri" yoktur. Aksine göz süzülür, göz kırpılır. Açık söyleyelim, yüzümüzdeki organlar arasında akıntısı bile sevilen tek organdır, göz: Gözyaşı... Gözyaşı başlıbaşına bir sanat konusudur.

Gönüle aktarmasız yol bağlantısı da göze verilmiş mazhariyettir. Nahifi:

"Göz gördü, gönül sevdi, seni ey yüzü mâhım. / Kurbanın olam var mı bunda benim günahım?" diye sorarken de, Nâbî:

"Çeşm olmasa dil düşmez idi mihnet-i aşka" derken de gönüldeki aşk ateşinin gözden kıvılcım aldığına, kabahatin gözlerde olduğuna kanidirler. Atalar sözü:

"Gözden ırak olan gönülden de ırak olur." diye hükmünü vermiştir.

Karacaoğlan daha kestirmeden gidip üç koşmasının ikisine:

"Ala gözlerini sevdiğim dilber" diyerek başlar, gözün üzerine noktayı kor. Zaten "göz" ün üzerine noktayı koymazsanız "kör" olur, Osmanlı-Türk alfabesini hatırlayalım. Fuzulî nasıl da kızar:

"Kalem olsun eli ol kâtib-i bed tahririn Ki fesad-ı rakkamı sürürümüzü sûr eyler, Gah bir harf sukûtıyla kûrur "nâdiri" nâr Gah bir nokta kusuruyla "göz" ü kör eyler."

Esasında gönüle de bir göz hediye etmişizdir biz; gönül gözü, yüzümüzdeki gözün göremediklerini görür. Lâkin, gönül gözü kapalı olanlar azımsanmayacak kadar çoktur.

Çok mutlu olduğunuz vakit gözlerinizin içi güler. "Göz göz oldu yârelerim" diyen şair ise dertlerinin katmerlendiğini anlatır. Göz değmek, ya da göz inmek dendiğinde "nazar" bahis konusudur, kem gözlerden zarar görülmüştür. Bu gibi hallere karşı halkımız göz boncuğu takar.

Göze gelmek de nazara uğramaktır, şarkıda soran:

"Göze mi geldim, sen mi unuttun, gelmiyorsun ah!.."

Ama göz göze gelmek deyince iş değişir, bir başka şarkıda da onu buluruz:

"Yarimle ben yüz yüze, otururuz diz dize,
Sevişiriz göz göze akasyalar açarken... "

Bazı insanlar kaş yaparken göz çıkaracak kadar sakardır; bazı insanların ise elleri ve dilleri öyle çabuk ve beceriklidir, öyle maharetlidir ki, gözden sürmeyi çekerler de, ruhunuz duymaz. Kaşla göz arasında meseleyi halletmek de başlı başına bir kaabiliyettir. Göz bağlamak ise biraz tehlikeli bir meslektir. Bazı insanlar gözünü budaktan sakınmayacak cesarettedir. Bazılarının bir türlü yumuşamayan taş gibi kalbi vardır, ölü gözünden yaş çıkar da onlar insafa gelmez.
 
[/size] Ayşe Tuncer Eylül 1998 
 
 
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

            AÇIK KALPLE KONUŞAN DÜŞMAN, İÇİNDEN PAZARLIKLI DOSTTAN DAHA iyidir.

    merve23

  • Sevilen Üye
  • **

  • İleti: 69
  • Nerden: elazığ
  • Rep: +1/-3
  • Cinsiyet: Bayan
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #1 : 13 Ağustos 2009, 19:00:36 »
bu ne be  Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

    orkide

  • Özel Üye
  • *

  • İleti: 5263
  • Nerden: Almanya
  • Rep: +1521/-1
  • Cinsiyet: Bayan
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #2 : 13 Ağustos 2009, 21:44:52 »
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
bu ne be  Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Sen yazinin tümünü bile okuyamamissindir. Ben, bu konuyu anlayanlar icin eklemistim buraya.
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

            AÇIK KALPLE KONUŞAN DÜŞMAN, İÇİNDEN PAZARLIKLI DOSTTAN DAHA iyidir.

    ђ๏Ŧєєz

  • Özel Üye
  • *
  • Avatar Yok

  • İleti: 6692
  • Nerden: eksi25 - Erzurum
  • Rep: +586/-0
  • Cinsiyet: Bay
    • MSN Messenger - hofeez@sevdaligul.com
    • Profili Görüntüle E-Posta
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #3 : 14 Ağustos 2009, 09:07:28 »
Aslında kültürümüzde, edebiyatımızda buna benzer bir çok örnek var ama biz farkında değiliz. "Göz"le ilgili deyimler, sözler, beyitler, atasözleri vs. burada bir araya toplanmış da ne güzel olmuş. Oysa gündelik hayatta bile yukarıdaki cümlelerin bir çoğunu kullansak da "göz"le ilgili bu kadar söz dikkatimizi çekmez hiçbirimizin.

Bu ilgi çekici konuyu paylaştığın teşekkürler orkide...

    merve23

  • Sevilen Üye
  • **

  • İleti: 69
  • Nerden: elazığ
  • Rep: +1/-3
  • Cinsiyet: Bayan
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #4 : 14 Ağustos 2009, 15:38:24 »
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
bu ne be  Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Sen yazinin tümünü bile okuyamamissindir. Ben, bu konuyu anlayanlar icin eklemistim buraya.
gerçektenmi Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

    merve23

  • Sevilen Üye
  • **

  • İleti: 69
  • Nerden: elazığ
  • Rep: +1/-3
  • Cinsiyet: Bayan
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #5 : 14 Ağustos 2009, 15:42:01 »
ay ne komik siteymiş bu ya kendini bişey sananlarla dolu

    ђ๏Ŧєєz

  • Özel Üye
  • *
  • Avatar Yok

  • İleti: 6692
  • Nerden: eksi25 - Erzurum
  • Rep: +586/-0
  • Cinsiyet: Bay
    • MSN Messenger - hofeez@sevdaligul.com
    • Profili Görüntüle E-Posta
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #6 : 14 Ağustos 2009, 16:11:20 »
Bu site kendini bişey sananlarla dolu değildi, kendini bişey sananlarla "doldu" son zamanlarda. Aslında bu sitedekiler kendini bişey sananlar değil; tam aksine bişey "olanlar".

    iğneci

  • Sevdalı Üye
  • *****

  • İleti: 1803
  • Nerden: Gezgin
  • Rep: +312/-2
  • Cinsiyet: Bay
    • MSN Messenger - atlantik42@hotmail.de
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #7 : 14 Ağustos 2009, 16:39:35 »
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
ay ne komik siteymiş bu ya kendini bişey sananlarla dolu


Yazilan  yazilar  komik olur, Site  komik  olmaz.
Birde  yazilan  yazilari  okumayanlar  yada  okuyamayanlar olur.

Ayrica   aama  olanlar  vardir ki  böyle olanlara  körler  icin kabartma  yazi  yazmak  lazim ki  o  türlü  teknolojiyi  henüz  sitemizde gelistiremedik.
 Niye  basiyorsunuz  Merve 23 ün  damarina.... Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap  Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
‘TOMURCUK DERDINDE OLMAYAN AGAC ODUNDUR’

AMPULLE KARARAN TEK ÜLKEYiZ. KAHROLUYORUM.
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

    orkide

  • Özel Üye
  • *

  • İleti: 5263
  • Nerden: Almanya
  • Rep: +1521/-1
  • Cinsiyet: Bayan
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #8 : 14 Ağustos 2009, 17:18:41 »
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Bu site kendini bişey sananlarla dolu değildi, kendini bişey sananlarla "doldu" son zamanlarda. Aslında bu sitedekiler kendini bişey sananlar değil; tam aksine bişey "olanlar".

Iste budur...Cevabin en güzeli  Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

            AÇIK KALPLE KONUŞAN DÜŞMAN, İÇİNDEN PAZARLIKLI DOSTTAN DAHA iyidir.

    merve23

  • Sevilen Üye
  • **

  • İleti: 69
  • Nerden: elazığ
  • Rep: +1/-3
  • Cinsiyet: Bayan
    • Profili Görüntüle
  • Çevrimdışı
GÖZ ÜZERINE SÖYLENENLER
« Yanıtla #9 : 15 Ağustos 2009, 14:28:00 »
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Bu site kendini bişey sananlarla dolu değildi, kendini bişey sananlarla "doldu" son zamanlarda. Aslında bu sitedekiler kendini bişey sananlar değil; tam aksine bişey "olanlar".
aman ne güzel cvp Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
ay ne komik siteymiş bu ya kendini bişey sananlarla dolu


Yazilan  yazilar  komik olur, Site  komik  olmaz.
Birde  yazilan  yazilari  okumayanlar  yada  okuyamayanlar olur.

Ayrica   aama  olanlar  vardir ki  böyle olanlara  körler  icin kabartma  yazi  yazmak  lazim ki  o  türlü  teknolojiyi  henüz  sitemizde gelistiremedik.
 Niye  basiyorsunuz  Merve 23 ün  damarina.... Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap  Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

sende kendini topla igneci seni rezilll etmesini çokh iyi bilirimde zaten rezilsin daha fazla rezil olursan komaya felan girersin 

ay ne kdr güldürdünüzz beni  be ciddi söylüyorum  Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap


Paylaş delicious Paylaş digg Paylaş facebook Paylaş furl Paylaş linkedin Paylaş myspace Paylaş reddit Paylaş stumble Paylaş technorati Paylaş twitter
 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son İleti
0 Yanıt
1010 Gösterim
Son İleti 05 Temmuz 2007, 22:40:00
Gönderen: sevdaligul
1 Yanıt
1502 Gösterim
Son İleti 13 Ocak 2008, 21:03:17
Gönderen: iğneci
0 Yanıt
529 Gösterim
Son İleti 29 Mayıs 2015, 16:38:17
Gönderen: photoman
0 Yanıt
394 Gösterim
Son İleti 29 Mayıs 2015, 22:04:19
Gönderen: photoman
0 Yanıt
232 Gösterim
Son İleti 15 Nisan 2019, 21:12:11
Gönderen: alpacino0092