Ferdi Tayfur, (Ferdi Tayfur Turanbayburt)(1948 - Adana), ses sanatçısı, aktör.
Adana'nın Hürriyet Mahallesi'nde dünyaya geldi. Ünlü tiyatro ve düblaj sanatçısı Ferdi Tayfur hayranı olan babası Cumali, ortanca oğluna Ferdi Tayfur adını koyar. En büyük isteği Ferdi'nin iyi bir tahsil görmesidir. Ancak babasının öldürülmesi, Ferdi'nin okul hayatının yarıda kesilmesine neden ölür. Okulu bırakmak zorunda kalan Ferdi, çiftlikte çalışarak ailesinin geçimine katkıda bulunur. Genç Ferdi daha 16 yaşındayken şarkıcı olmak hayaliyle Adana'dan İstanbul'a gelir. O yıllarda çocuk şarkıcılara pek rağbet bulunmadığından, kendini ispatlayamayan Ferdi Tayfur, tekrar Adana'ya döner ve çiftlikte traktör şöförlügüne devam eder.
Bütün günü Çukurovada Pamuk taşımakla geçen Ferdi Tayfurun gönlünde alevlenen şarkıcılık ateşi bir türlü sönmez. Şarkıcı ve şöhret olmak ümidiyle için için yanmaktadır şöför Ferdi. 1968 yılında tekrar İstanbul'a gelir ve Seda Plak ile iki plaklık anlaşma yapar. Ancak yaptığı iki 45lik de Hayal kırıklığıdır Ferdi için. Her defasında karşısına şanssızlık çıkmaktadır. Büyük ümitsizlik içinde yeniden Adana'ya döner ve çiftlikteki işlerin başına geçer. Aradan üç yıl geçtikten sonra yaptığı Huzurum Kalmadı adlı plak da satılmaz. Ancak "Yılmadım, inatla çalışmaya devam ettim. Traktör başında bile şarkı besteliyordum" diyor Ferdi Tayfur. 1973 yılında Görsev Plak adına yaptığı Kır Çiçekleri adlı 45lik, ancak Ferdi'nin geçimini sağlamaya yeter. Ama aradığı, istediği çıkışı bir türlü yapamaz. Yalnız, başından beri yakasını bırakmayan şanssızlık bu kez Ferdinin peşini bırakmıştı. Şans ibresi artık Ferdi'den yana dönmekteydi.
Satılan her plak başına 1 lira alan Ferdi Tayfur geçim zorlukları içinde nişanlanır ve kısa bir süre sonra evlenir. 1974 yılında yaptığı Bana Gerçekleri Şöyle adlı 45lik ile adını yavaş yavaş duyurur Ferdi Tayfur. Çocuk yaşta yoksulluğun bütün açısını benliğinde hisseden Ferdi Tayfur, ailesine, kardeşlerine ve cezaevinde olan ağabeyişine bakmak için daha büyük bir hırsla şarkıcılıktaki iddiasını sürdürme savaşına girer.
'Bana Gerçekleri Söyle' ile piyasada adını duyuran Ferdi Tayfur, 1975 yılında Elenör Plak'a transfer olur. Önce 'Bırak Şu Gurbeti', ardından da 'Çeşme' adlı şarkısı ile adını duyuran genç şarkıcı zirveye adım adım yaklaşır. 'Çeşme' ile şöhret basamaklarını ikişer ikişer tırmanan Ferdi Tayfur'a sinema kapılarıda açılır. 1976 yılında Çeşme filmini çekerken Necla Nazır ile tanışır ve ona aşık olur.
Adını Arabesk müziğin Devleri arasına yazdıran Ferdi Tayfur, gazino neonlarının baş kösesindeki yerini de kısa zamanda alır. Gazinocular, filmciler ve plak yapımcıları Adananin bu bağrıyanık şarkıcısının kapısını aşindirir. Allah Yürü ya kulüm demiştir. Ferdi de yürümeye devam eder. Çeşmeden sonra yaptığı Derbeder, Benim Gibi Sevenler, Yadeller, Son Sabah, Boynu Bükük, Olmaz Olsun, Yuvasız Kuşlar, Batan Günes, Huzurum Kalmadı, Günaha Girme� Kalbimdeki Açı, Sen de mı Leyla, Yakti Beni, İnsan Sevinçe, Durdurun Dünyayı, Bir Damla Ateş, Bende Özledim, Herşeyim Sensin, Utanıyorum, Çilgin Arzular, Haram Oldu, Içimde Bir His Var, Ya Benimsin Ya Toprağın, Sevgiler Çiçek Gibi, Affet Allahim, Naz Etme-Canına Okuyacağım, Allahim Sen Bilirsin� Hoşçakal Leyla, Bizim Sokaklar, Bana da Şöyle, Emmoğlu, Mor Güller, Dünya, Of Dağlar ve Yoksun-Kör Talih gibi kaset ve filmleriyle milyonların gönlünden ve dilinden düşmeyen ünlü bir sanatçı oldu.
Dillere düşen şarkılarını sinemada aynı isimle filme çeken Ferdi Tayfur, çok sayıda film çekti. Şarkıcılık, sinema oyunculuğunun yanısıra, yönetmenlik arzusuyla yanıp tutuşan Ferdi Tayfur, şu filmleri yönetti: Haram Oldu, Içimde Bir His Var, Ya Benimsin Ya Toprağın, Canına Okuyacağım, Sevgiler Çiçek Gibi ve Affet Allahım.
Yaklaşık 40 kaset ve 30'un üzerinde film yapan ünlü sanatçi 9 kez Altın Plak ödülü aldı. 1982 yılında kendi adına Ferdifon Plakçilik şirketini kuran Ferdi Tayfur'un ilk evliliğinden 3 çocuğu, yaklaşık 25 yıldır birlikte olduğu sinema oyuncusu Necla Nazir'dan da bir kızı bulunuyor.