CHMOD Nedir ?

Cgi ve php dosyalarınızı servere kurma işiyle uğraşıyorsanız, server de UNIX ya da türevi ise CHMOD un ne olduğunu bilmek durumundasınız. CHMOD bahsettiğimiz gibi UNIX ya da türevi işletim sistemlerinde bir komuttur. NT ya da Windows’unuza kurulu yerel web serverde chmod ile alakalı bir işiniz olmayacaktır. Chmod’un işlevi dosyaların özniteliklerini değiştirmektir. DOS komut satırındaki ATTRIB komutu gibi. DOS ya da WINDOWS’da dosyanın çalışabilir dosya olduğu uzantısından belli olur. BAT, COM, EXE uzantılı dosyalar çalışır dosyalardır. UNIX’de ise durum farklıdır. Dosyanın çalışır olup olmadığı dosya özniteliklerinden belli olur. Perl cgi scriptlerin de çalışabilir olabilmesi için özniteliklerin değiştirilmesi gerekir. Bu işlemi sistem komut satırına ulaşabiliyorsanız komut satırından yapabileceğiniz gibi FTP programı ile de yapabilirsiniz. Birçok FTP programının bu özelliği vardır örneğin yaygın olarak kullanılan FTP programları: CuteFTP(share), FileZilla(bedava), CoreFTPLite(bedava), WS_FTP LE(bedava) ... Ben aşağıdaki görüntüleri FileZilla programından aldım. Diğer programlarda da benzer görüntülerle karşılaşırsınız. Programı çalıştırıp sunucunuza bağlantı kurduktan(connect) sonra sunucu tarafındaki(sağ bölme) dosya üzerinde sağ tıklayın

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Açılan menüden Properties tıklayın.

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

herbir seçeneğin bir sayısal değeri var. Rakamları ben yazdım normalde yok. Üst resimdeki seçeneklerin sayı değeri toplamı 644 edecektir. Dosya özniteliklerini Numeric Value kısmından rakam yazarak değiştirebileceğiniz gibi herbir seçeneği tıklayarak da ayarlayabilirsiniz. OK’i tıkladığımızda belirttiğimiz dosyanın özniteliklerini değiştirme işlemini uygulattırırız. Permission(erişim hakkı) kısmında -rw-r--r-- olarak görünecektir. Bu kodlama sisteminde(pek işiniz olmayacak ama bilgi açısından) açık olan özellikler baş harfleri yazılı, kapalı olan özellikler ise - ile gösterilir. d=dizin, r=okunabilir, w=yazılabilir, x=çalıştırılabilir manasındadır. Sıralama ise üstteki resimdeki seçenek sırası takip edilir. Seçeneklerin hepsi seçili olsaydı chmod 777 olacaktı. Penceredeki kelimelerin manaları: OWNER: Kullanıcı hakları GROUP: Ağ grubuna dahil olanların hakları PUBLIC: Ağa ulaşabilen diğer kullanıcıların hakları. READ: Dosyayı okuma hakkı WRITE: Dosyaya yazma hakkı EXECUTE: Dosyayı çalıştırma hakkı. Öyleyse; chmod755 ile dosyayı, herkes çalıştırabilir ve okuyabilir, yazma hakkı sadece sahip olan kullanıcıya aittir. Tekrar hatırlatayım. CHMOD yalnız UNIX ve türevleri serverlerde(Linux vs..) kullanılır. NT ve Windows serverlerde yoktur.


Alıntı