BOR ELEMENTİ

Bor, periyodik tabloda B simgesi ile gösterilen, atom numarası 5, atom ağırlığı 10,81 olan metalle ametal arası yarı iletken özelliğe sahip bir elementtir. Bor tabiatta hiçbir zaman serbest halde bulunmaz.Doğada yaklaşık 230 çeşit bor minerali olduğu bilinmektedir.

Çeşitli metal veya ametal elementlerle yaptığı bileşiklerin gösterdiği farklı özellikler, endüstride birçok bor bileşiğinin kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Bor, bileşiklerinde metal dışı bileşikler gibi davranır, ancak, farklı olarak saf bor, karbon gibi elektrik iletkenidir. Kristalize bor görünüm ve optik özellikleri açısından elmasa benzer ve neredeyse elmas kadar serttir.

Borun saf elementi ilk kez 1808 yılında Fransız kimyager J.L. Gay-Lussac ve Baron L.J. Thenard ile İngiliz kimyager H. Davy tarafından elde edilmiştir.

Atomik Yapısı :

+ Atomik Çapı: 1.17Ã…
+ Atomik Hacmi: 4.6cm3/mol
+ Kristal yapısı: Rhombohedral
+ Elektron Konfigürasyonu: 1s2 2s2p1
+ İyonik Çapı: 0.23Ã…
+ Elektron Sayısı (yüksüz): 5
+ Nötron Sayısı: 6
+ Proton sayısı: 5
+ Valans Elektronları: 2s 2p 1

Kimyasal Özellikler :

+ Elektrokimyasal Eşdeğer: 0.1344g/amp-hr
+ Elektronegativite (Pauling): 2.04
+ Füzyon Isısı: 50.2kJ/mol
+İyonizasyon potansiyeli :
- Birinci: 8.298
- İkinci: 25.154
- Üçüncü: 37.93
+ Valans elektron potansiyeli (-eV): 190

Fiziksel özellikler

+ Atomik Kütlesi: 10.811
+ Kaynama Noktası: 4275K 4002°C 7236°F
+ Termal Genleşme Katsayısı: 0.0000083cm/cm/°C (0°C)
+ Kondüktivite:
- Elektriksel: 1.0E -12 106/cm
- Termal: 0.274 W/cmK
+ Yoğunluk: 2.34g/cc @ 300K
+ Görünüş: Sarı-Kahverengi ametal kristal.
+ Elastik Modülü:
- Bulk: 320/GPa
+ Atomizasyon Entalpisi: 573.2 kJ/mole @ 25°C
+ Füzyon Entalpisi: 22.18 kJ/mole
+ Buharlaşma Entalpisi: 480 kJ/mole
+ Sertlik:
- Mohs: 9.3
- Vickers: 49000 MN m-2
+ Buharlaşma Isısı: 489.7kJ/mol
+ Ergime Noktası: 2573K 2300°C 4172°F
+ Molar Hacmı: 4.68 cm3/mole
+ Fiziksel Durumu: (20°C & 1atm): Katı
+ Spesifik Isısı: 1.02J/gK
+ Buhar Basıncı: 0.348Pa@2300°C

TİCARİ ÖNEME SAHİP BAŞLICA BOR MİNERALLERİ

Kernit Na2B407.4H2O
Tinkalkonit Na2B407.5H2O
Tinkal
Na2B407.10H2O
Probertit NaCaB509.5H2O
Üleksit
NaCaB509.8H2O
Kolemanit
Ca2B6O11.5H2O
Meyerhofferit Ca2B6O11.7H2O
İnyoit Ca2B6O11. 13H2O
Pandermit Ca4B10O19.7H2O
İnderit Mg2B6O11.15H2O
Hidroborasit CaMgB6O11.6H2O
Borasit Mg3B7O13Cl
Aşarit Mg2B2O5.H2O
Datolit Ca2B2Si2O9.H2O
Sassolit (doğal borik asit) B(OH)3


BOR MADENCİLİĞİNDE ÖNEMLİ TARİHLER ve
TÜRKİYEde BOR MADENCİLİĞİNİN TARİHÇESİ


1702 Borik Asitin ilk kez İtalya'da laboratuar ölçeğinde üretimi
1830 İtalya'da ilk borik asit üretimi
1852 Şili'de ilk ticari bor madeni işletmeciliği
1861 İlk Osmanlı Maden Yasası
1864 Kaliforniya'da ilk ticari bor üretimi
1865 Aziziye/Susurluk bölgesindeki pandermit adlı kalsiyum boratın işletme hakkının Compaigne Industrielle Desmazures şirketine verilmesi, böylelikleTürkiye'de ilk bor madenciliğinin başlaması şirketin Türkiye orijinli madeni kullanarak Fransa'da bir boraks rafineri tesisi kurması,
1872 Nevada ve Kaliforniya'da ilk üleksit cevherinin bulunması ve üretimin başlaması
1881 Death Valley Boraks rezervinin bulunması
1885 Borate / Kaliforniya bor rezervinin bulunması...